3DTV NoE - Interview with Yogurt Technologies, 12 May 2007

Cumhuriyet'te 12 Mayıs g�n� yayınlanan s�yleşinin tam ve doğru metni

Yoğurt Teknolojileri , T�rkiye'nin de dahil olduğu AB 6. �er�eve Programına katılan birka� KOBİ'den biri. Projenizden ve proje ortaklarınızdan kısaca biraz bahseder misiniz?

Bizim de i�inde olduğumuz "3DTV" isimli proje 4 yıl s�resi ve 6 milyon k�sur euro b�t�esi olan, 19 ortaklı bir proje. Ortaklarımız arasında pek �ok Avrupa �niversitesi ve araştırma kuruluşu var. iPod'un i�indeki MP3 yazılımını Apple'a lisanslamış olan Fraunhofer Enstit�s� var �rneğin. Bu kuruluşun i�inde �alışan ve bizim projede de ortağımız olan birka� araıtırmacı ge�en yıllarda H.264 denilen en son televizyon standardını kaleme almışlardı. MP3'�n mucidi olan �niversite profes�r� de ortaklarımız arasında Berlin �niversitesi, Max Planck Araştırma enstit�s�, Hannover, T�bingen, Illmenau ve Bremen �niversiteleri de ortaklarımız arasında. Finlandiya'dan Tampere �niversitesi ve bir holografik g�r�nt�leme şirketi var, �ek Cumhuriyeti, Yunanistan, Ingiltere, Bulgaristan'dan ortaklarımız var. T�rkiye'den ise, konsorsiyumun lideri olan Bilkent �niversitesi, Ko� �niversitesi, O.D.T.� ve bizim gibi bir KOBİ olan Momentum A.Ş. de ortaklar arasında. Projenin temel amacı bu kurumlar arasında iletişimin ve işbirliğinin artırılması.

Bu projede 3 boyutlu televizyon �zerine, yani ger�ekten masanın �zerinde oynayacak, holografik TV �zerine �alışıyoruz. Bu konuda �alışan d�nyadaki en ileri ve en kapsamlı grubu i�eriyor konsorsiyumumuz. Ancak vurgulamam gereken �ok �ok �nemli bir nokta var: Bu projeye T�rk firma ve �niversiteleri dışarıdan dahil edilmediler: Ortakların adını g�r�nce �yle sananlar oluyor. Bu proje Bilkent �niversitesi'nden Profes�r Levent Onural'ın kendi �zg�n projesi, bu saydığım ortaklar da onun kişisel olarak onlarca yılda tanımış olduğu, bu konunun Avrupa'lı uzmanları ve onların �alıştığı kurumlar. Yani, bu Prof. Onural'ın kendi network'u ve kendi projesi, b�y�k bir başarı sonucu bu projesine Avrupa Birliği 6. �er�eve Programından destek bulmuş durumda, parayı da ortaklara Bilkent dağıtıyor, organizasyonu da Bilkent yapıyor. Sonra, bu proje AB i�inde de �rnek olarak g�steriliyor, Avrupa'lılar da Levent Hoca'nın bu başarısıyla �v�n�r durumdalar.

Programa katılımınızın size ne t�r kazanımları oldu? Ne t�r g��l�klerle karşılaştınız? Nasıl aştınız?

Biz bu projenin en k��k ve en deneyimsiz ortaklarından biriydik. En b�y�k kazanım tabii ki uluslararası ortaklarımızın �alışma bi�imlerini yerinde g�rebilme, onlarla tanışma ve başka projelere beraber katılma olanağı oldu. Mesela bizi meşhur Fraunhofer Enstit�s� başka bir 6. �er�eve projesine daha �ağırdı. O proje kabul aşamasını ge�emedi ama bizim varlığımız hakemler nezdinde y�ksek puan almalarına neden oldu. Bilhassa yazmışlar : "Bir T�rk KOBİ'sinin projede olması artı puandır" diye, hakem raporunda g�z�mle g�rd�m. Diğerleri hep d�nya devleri olan şirketlerdi, Vodafone, Thomson, Nokia, Fraunhofer vb. ve aralarında biz, Yoğurt Teknolojileri! D�nya �apında teknoloji oyuncusu olmanın ne anlama geldiğini �ğrendik diyebilirim.

Karşılaştığımız en b�y�k g��l�k, projenin beklediği yazılı �alışmaları yapmak ve d�nemsel gerekliliklerin tamamını yerine getirmek oldu. Bu boyda, dev bir projede kaybolmamaya �alışıyoruz, ama sanırım kendi �zelliklerimizi de ortaya koyabiliyoruz. Mesela biz, oyunlarda ve filmlerde kullanılan hareket yakalama yani Motion Capture sistemleri geliştiriyoruz. Bu konuda d�nyadaki en ileri teknolojileri geliştiriyoruz. Ge�en sene de Amerika'da b�y�k bir fuara katılıp stand kurduk. Bunların hepsini yapabilmemiz bu proje ve �zellikle ortağımız Ko� �niversitesi'nin desteklemesi ile m�mk�n olabildi. Yani 3DTV projesi sayesinde d�nya �apında satılabilecek bir �r�n ortaya koymaktayız. Hem bunu yapmanın mali olanaklarını yakalayabildik ama daha �nemlisi kendimize g�venimiz arttı, ��nk� ortaklarımızın da bizim gibi, normal insanlar olduklarını, başarılı işlerin yanısıra hata yapabildiklerini g�rd�k. T�m karşılaştığımız g��l�kleri de bu g�zlemler sonucunda kendimize g�venerek aştık.

Bizim i�in hi� sorun olmayan konular şunlar oldu: İletişim sorunu yaşamadık, entegrasyon sorunu yaşamadık, kimse bizi hafife almadı, k��k de g�rmedi. Ancak bizler akademik makaleler yazma konusunda hazırlıksız olduğumuzdan ve biraz da boyumuz k��k olduğundan arada sırada projede geri kalma durumuna d�şt�k. Tabii bu boyutta, yani 220-230 araştırmacının olduğu bir yapıda adımlarımızın kısa kalması normal sayılabilir.

Yoğurt Teknolojileri bildiğimiz kadarıyla 1997 yılında bir grup sanat�ı ve yazılım m�hendisi tarafından kurulan bir şirket.. Ne ama�la kuruldu? Bug�n ne t�r faaliyetlerde bulunuyor?

Yoğurt Teknolojileri, bilgisayar grafiği konusunda �lkemizde �nc� bir şirket. Y�ksek kaliteli bilgisayar grafiği �r�nleri oluşturmak ve bunları d�nya �apında satmak �zere kurulmuştuk. Ge�mişimizde, animasyon, yani �izgi film �retmeye yardımcı olan yazılımlar �retip d�nya �apında pazarlamıştık. Epeyce bir yazılım ihracatı da yapmıştık 1998-2000 arasında. İnsan animasyonu konusunda da elimizde �ok ileri bir teknolojimiz var. Az �nce belirttiğim gibi motion capture, yani bir insanın hareketlerini kamera ile yakalayıp bu hareketleri sanal bir modele yaptırma konusunda �ok yeni ve innovatif bir teknik geliştirdik ve bu �r�nlerin fiyatını 100 binlerce dolardan 40 bin doların altına �ekmek �zereyiz.

Bunun dışında, �lkemizdeki ilk 3 boyutlu bilgisayar oyunu olan Pusu'nun yapımcısıyız. Eti Yami i�in Mekanik İstila diye bir �� boyutlu oyun �rettik, Toybox i�in milyonlarca defa oynanan, online oyunlar yapıp m�şterimizin sitesinden yayınladık. Şimdi de benzer konularda �zg�n, araştırma geliştirme sonucu geliştirdiğimiz �r�nler �zerinde �alışıyoruz. 18 kişilik ekibimizin ��te biri sadece ar-ge yapıyorlar. Diğer ��te ikideki arkadaşlarım ise ayakta kalmamız i�in m�şterilere yazılım hizmetleri ve �eşitli internet işleri yapıyorlar. Ama bizi en iyi tarif eden, en ilgin� işlerimiz hep bu uzun soluklu ar-ge �alışmalarımız i�inde ya da o �alışmalardan ilham alan diğer ekipteki arkadaşlarımızdan �ıkıyor.

Şirket hakkında cirosu, nerede olduğu ka� kişi �alıştığı k��k bilgiler verebilir misiniz?

Şirketimizin yıllık cirosu bir milyon YTL civarında. Şu anda 18 kişiyiz ve İT� i�indeki ARI-1 Teknopark'ında �alışmaktayız. �retim ekibimizin yarısı bilgisayar ya da elektrik m�hendisi, diğer yarısı ise tasarımcı, animat�r gibi sanat eğitimi almış arkadaşlardan oluşmakta. Bizim bir �zelliğimiz de, kendi �alışanımızı yetiştirmekte olmamız. Bizim yaptığımız işlerde hazır eleman almak diye bir şey s�z konusu değil.

7. �er�eve programına şirket olarak katılma konusunda ne d�ş�n�yorsunuz? Sizce T�rkiye'nin bu programlara katılması yararlı mı? Sizin 7. �er�eve i�in �zerinde �alıştığınız bir proje var mı?

�ncelikle, T�rk firmalarının ve �niversitelerinin bu programlara katılmasının �ok �nemli olduğunu d�ş�n�yorum ve değerli buluyorum. Bunu bize sağlayan kişilere de minnettarım. Sonu�ta, bizim gibi kuruluşlar, bu projelere girince birdenbire para kazanmaya ve d�nyaya satış yapmaya başlamıyorlar. Ancak ama�ları bu olan firmalar i�in �ok g�zel dersler i�eriyor bu projeler. Bir defa proje nasıl yapılır, araştırma nasıl yapılır, g�zel �rnekler oluşuyor �n�m�zde. Bence �ok �nemli bir başka konu da şu: Bu projeler T�rk firmalarının, tabii �zellikle de KOBİ'lerin kendi dar kalıplarını genişletebilmelerini, kendilerine g�venlerinin gelmesini sağlıyor.

Bizim 7. �er�eve b�nyesinde g�ndeme getirmeyi d�ş�nd�ğ�m�z bir proje var. 6. �er�eve i�inde proje d�k�manını yazdığımız, bizim gibi gelişmekte olan �lkelerde bilgisayarların yaygınlaştırılabilmesi ve orta direğin evlerine girebilmesini sağlayacak bir proje vermiştik. Bu proje �ok beğenilmiş ama yarım puan farkla reddedilmişti komisyon tarafından. Tabii o sırada �ok acemi olduğumuzu belirtmeliyim. Ancak bize bunu yeniden yazın ve 7. �er�eve'de tekrar başvurun, aranıza da b�y�k bir elektronik firmasını alın gelin demişlerdi Br�ksel'de. Bize demek istedikleri Philips, Alcatel gibi bir firmayı alın gelin olsa gerek. Ama biz bunu başka t�rl� değerlendirmek istiyoruz ve Vestel ya da Beko gibi bir T�rk elektronik firmasının da bu projede olmasını �ok istiyoruz. Projede başka �lkelerden ortaklar tabii ki olacak, zaten bu koşullardan birincisi ancak uygulamacı elektronik firmasının bizden bir firma olmasını istemek de gayet normal kabul edilmeli. Nokia gibi, Philips gibi firmalar da bu Avrupa Birliği projelerini kendi araştırmalarını desteklemek ve yaymak i�in bolca kullanıyorlar. 7. �er�eve denilen girişimin amacı bu zaten: Avrupalı kurumların rekabet g��lerini, Japon ve ABD'li rakiplerine g�re y�kseltmeleri isteniyor.

Yoğurt teknolojilerinin gelecek hedefleri nedir?

Bizim amacımız bu toprakların yetiştirdiği değerli beyinlerin fikir ve �r�nlerini d�nya �apında en iyi şekilde değerlendirmektir. Sony ya da Samsung gibi firmaların yapmış olduğu �ıkışı yapabilmek ve belli bir ya da birka� konuda T�rkiye'den �ıkıp adımızı d�nyaya duyurabilmek, �apımızı genişletmek istiyoruz. Bunu yaparken de aracımız �zg�n teknolojiler geliştirme ve innovasyon yapabilme yeteneğimiz olacaktır. Yoğurt Teknolojileri bu yeteneğe ve kendine g�vene sahip olmak i�in gereken işleri ge�mişte yaptı, halen de yapmakta. Artık amacımız, ilk fırsatta belli bir �r�ne konsantre olup onunla bir sonraki evrensel atlamamızı yapabilmektir.

Go to 3DTV project in media page.